Bài giảng Tập làm văn Lớp 4 - Luyện tập quan sát cây cối

 1. Ñoïc laïi ba baøi vaên taû caây coái môùi hoïc (Saàu rieâng, Baõi ngoâ, 
 Caây gaïo) vaø nhaän xeùt:
a) Taùc giaû moãi baøi vaên quan saùt caây coái theo trình töï naøo?
b) Taùc giaû quan saùt caây coái baèng nhöõng giaùc quan naøo?
c) Chæ ra nhöõng hình aûnh so saùnh vaø nhaân hoaù maø em thích. 
 Theo em, caùc hình aûnh so saùnh vaø nhaân hoaù naøy coù taùc 
 duïng gì?
d) Trong ba baøi vaên treân baøi naøo mieâu taû moät loaøi caây, baøi 
 naøo mieâu taû moät caây cuï theå?
e) Theo em, mieâu taû moät loaøi caây coù ñieåm gì gioáng nhau vaø 
 ñieåm gì khaùc vôùi mieâu taû moät caây cuï theå? Baõi ngoâ
 Baõi ngoâ queâ em ngaøy caøng xanh toát. Môùi daïo naøo nhöõng 
caây ngoâ coøn laám taám nhö maï non. Theá maø chæ ít laâu sau, ngoâ ñaõ 
trôû thaønh caây rung rung tröôùc gioù vaø aùnh naéng. Những lá ngô 
roäng daøi, troå ra maïnh meõ, noõn naø. Treân ngoïn, moät thöù buùp 
nhö keát baèng nhung vaø phaán vöôn leân. Nhöõng ñaøn böôùm traéng, 
böôùm vaøng bay ñeán, thoaùng ñoã roài thoaùng bay ñi. Nuùp trong 
cuoáng laù, nhöõng buùp ngoâ non nhuù leân vaø lôùn daàn. Mình coù 
nhieàu khía vaøng vaøng vaø nhöõng sôïi tô hung hung boïc trong laøn 
aùo moûng oùng aùnh.
 Trôøi naéng chang chang, tieáng tu huù gaàn xa ran ran. Hoa ngoâ 
xô xaùc nhö coû may. Laù ngoâ quaét laïi ruû xuoáng. Nhöõng baép ngoâ 
ñaõ maäp vaø chaéc, chæ coøn chôø tay ngöôøi ñeán beû mang veà. Đoạn SÇu riªng B·i ng« C©y g¹o
 1 T¶ bao qu¸t vµ nãi T¶ c©y ng« tõ T¶ c©y g¹o 
 lªn nÐt ®Æc s¾c cña nhá tíi lóc vµo mïa hoa.
 qu¶ sÇu riªng. tr­ëng thµnh.
 2 T¶ hoa vµ tr¸i sÇu Tả hoa và búp T¶ c©y g¹o 
 riªng. ngô non. lóc hÕt mïa 
 hoa.
 3 T¶ th©n, cµnh, l¸ T¶ hoa ng«, l¸ T¶ c©y g¹o 
 sÇu riªng. ng«, b¾p ng« lóc qu¶ ®· 
 lóc thu ho¹ch. giµ.
Tr×nh tù Quan s¸t tõng Quan s¸t tõng thêi k× ph¸t 
quan s¸t bé phËn cña c©y triÓn cña c©y( cña b«ng g¹o) Baõi ngoâ
 Baõi ngoâ queâ em ngaøy caøng xanh toát. Môùi daïo naøo nhöõng 
caây ngoâ coøn laám taám nhö maï non. Theá maø chæ ít laâu sau, ngoâ ñaõ 
trôû thaønh caây rung rung tröôùc gioù vaø aùnh naéng. Những lá ngoâ 
roäng daøi, troå ra maïnh meõ, noõn naø. Treân ngoïn, moät thöù buùp 
nhö keát baèng nhung vaø phaán vöôn leân. Nhöõng ñaøn böôùm traéng, 
böôùm vaøng bay ñeán, thoaùng ñoã roài thoaùng bay ñi. Nuùp trong 
cuoáng laù, nhöõng buùp ngoâ non nhuù leân vaø lôùn daàn. Mình coù 
nhieàu khía vaøng vaøng vaø nhöõng sôïi tô hung hung boïc trong laøn 
aùo moûng oùng aùnh.
 Trôøi naéng chang chang, tieáng tu huù gaàn xa ran ran. Hoa ngoâ 
xô xaùc nhö coû may. Laù ngoâ quaét laïi ruû xuoáng. Nhöõng baép ngoâ 
ñaõ maäp vaø chaéc, chæ coøn chôø tay ngöôøi ñeán beû mang veà. b) Taùc giaû quan saùt caây coái baèng nhöõng giaùc 
quan naøo?
 - Thò giaùc (maét) Bãi ngô: Cây,lá,búp,hoa,bắp ngô,bướm 
 trắng,bướm vàng
 Cây gạo: Khi ra mùa hoa lúc kết thúc và quả 
 đã già.
 Sầu riêng: Hoa, quả, thân, cành lá..
- Khöùu giaùc (muõi) Sầu riêng: Hương thơm của trái
 - Vò giaùc (löôõi) Sầu riêng: Vị ngọt béo ngậy của quả sầu 
 riêng.
- Thính giaùc (tai) Cây gạo: Tiếng chim hót trong vòm lá
 Bãi ngô: Tiếng tu hú ran ran Baõi ngoâ
 Baõi ngoâ queâ em ngaøy caøng xanh toát. Môùi daïo naøo nhöõng 
caây ngoâ coøn laám taám nhö maï non. Theá maø chæ ít laâu sau, ngoâ ñaõ 
trôû thaønh caây rung rung tröôùc gioù vaø aùnh naéng. Những lá ngoâ 
roäng daøi, troå ra maïnh meõ, noõn naø. Treân ngoïn, moät thöù buùp 
nhö keát baèng nhung vaø phaán vöôn leân. Nhöõng ñaøn böôùm traéng, 
böôùm vaøng bay ñeán, thoaùng ñoã roài thoaùng bay ñi. Nuùp trong 
cuoáng laù, nhöõng buùp ngoâ non nhuù leân vaø lôùn daàn. Mình coù 
nhieàu khía vaøng vaøng vaø nhöõng sôïi tô hung hung boïc trong laøn 
aùo moûng oùng aùnh.
 Trôøi naéng chang chang, tieáng tu huù gaàn xa ran ran. Hoa ngoâ 
xô xaùc nhö coû may. Laù ngoâ quaét laïi ruû xuoáng. Nhöõng baép ngoâ 
ñaõ maäp vaø chaéc, chæ coøn chôø tay ngöôøi ñeán beû mang veà. c) H×nh ¶nh so s¸nh:
Bµi SÇu riªng:
+ Hoa sÇu riªng th¬m ng¸t nh­ h­¬ng c©u, h­¬ng b­ëi. C¸nh hoa nhá nh­ v¶y c¸, hao 
 hao gièng c¸nh sen con.
+ Tr¸i lñng l¼ng d­íi cµnh tr«ng gièng nh÷ng tæ kiÕn. SÇu riªng th¬m mïi th¬m cña mÝt 
 chÝn quyÖn víi h­¬ng b­ëi, bÐo c¸i bÐo cña trøng gµ, ngät c¸i vÞ cña mËt ong giµ h¹n.
Bµi B·i ng«:
 + C©y ng« lóc nhá lÊm tÊm nh­ m¹ non.
 + Bóp nh­ kÕt b»ng nhung vµ phÊn.
 + Hoa ng« x¬ x¸c nh­ cá may.
Bµi C©y g¹o:
 + C¸nh hoa g¹o ®á rùc quay tÝt nh­ chong chãng.
 + Hai ®Çu qu¶ g¹o thon vót nh­ con thoi.
 + C©y g¹o nh­ treo rung rinh hµng ngµn nåi c¬m g¹o míi.
 H×nh ¶nh nh©n ho¸:
 Bµi B·i ng«:
 + Bóp ng« non nóp trong cuèng l¸.
 + B¾p ng« chê tay ng­êi ®Õn bÎ.
 Bµi C©y g¹o:
 + C©y g¹o giµ mçi n¨m l¹i trë l¹i tuæi xu©n.
 + C©y trë vÒ víi d¸ng vÎ xanh m¸t trÇm t­. C©y ®øng im, cao lín, hiÒn lµnh.
 + C¸c mói b«ng në ®Òu, chÝn nh­ nåi c¬m chÝn ®éi vung mµ c­êi...
 Tập làm văn:
 Luyện tập quan sát cây cối
 Chú ý:
 * Khi quan sát một cái cây để tả, ta có thể quan sát 
 từng bộ phận của cây hoặc quan sát từng thời kì phát 
 triển của cây.
 *Khi quan sát một cái cây để tả, ta có thể kết hợp các 
 giác quan để quan sát.
 *Khi quan sát ta kết hợp sử dụng các hình ảnh so 
 sánh, nhân hóa.
 *Tả một loài cây chú ý đặc điểm phân biệt giữa loài 
 cây này và loài cây khác.
 *Tả một cái cây cụ thể chú ý đặc điểm riêng biệt của 
 loài cây đó.